Thomas Graham

 

ur. 20 grudnia 1805 w Glasgow, zm. 11 września 1869 w Londynie) – szkocki chemik i fizyk (chemia fizyczna) nazywany „ojcem chemii koloidów”, który w roku 1829 sformułował prawo nazwane prawem Grahama.

 

Urodził się i zdobywał wykształcenie w Szkocji. Był zdecydowany zostać chemikiem, wbrew woli ojca, który odmówił finansowania studiów. Zarabiał jako nauczyciel i autor publikowanych tekstów. W latach 1830–1837 uczył w szkole w Edynburgu, a następnie University College London (1837–1855). Pracował też jako mistrz w mennicy (1855–1869)[1].

Jego pierwsza publikacja, wydana w roku 1829, dotyczyła efuzji. Stwierdził, że prędkość tego procesu jest odwrotnie proporcjonalna do pierwiastka kwadratowego z gęstości gazów[1][2].

Na podstawie wyników obserwacji dyfuzji jednej cieczy do drugiej wprowadził podział cząstek na dwie klasy – szybko dyfundujące „krystaloidy” (np. sól kuchenna, zob. płyn infuzyjny) i wolno dyfundujące koloidy (np. guma arabska). Opracował sposób oddzielania obu rodzajów cząstek – metodę dializy. Wprowadził wiele innych pojęć, stosowanych w chemii koloidów[1].

W roku 1833 prowadził badania trzech form kwasu fosforowego i rozwinął koncepcję kwasów wielozasadowych, a w roku 1835 opublikował pracę na temat właściwości wody krystalizacyjnej (krystalizacja soli uwodnionych), potwierdził też istnienie alkoholanów. W swoim ostatnim artykule opisał pierwszą znaną reakcję metalu z gazem, prowadzącą do powstawania produktów stałych – reakcję otrzymywania wodorek palladu[1].